ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Ο ρόλος των Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης
Αντικείμενο της εργασίας των Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης είναι η κατανόηση των ιδιοτήτων των αντικειμένων ιστορικής και καλλιτεχνικής σπουδαιότητας, με σκοπό την παρεμπόδιση της φθοράς και την προστασία τους, τη συντήρηση και την ανάδειξή τους. Κύριο χαρακτηριστικό της εργασίας είναι η άμεση επαφή με το ευαίσθητο αρχαιολογικό αντικείμενο και το έργο τέχνης.
Ο Συντηρητής Αρχαιοτήτων επεμβαίνει στην ίδια τη δομή του αντικειμένου αναλαμβάνοντας την συνεπακόλουθη απόλυτη ευθύνη των όποιων επιλογών. Σχεδιάζει και μελετά τις πράξεις του και τα υλικά που θα χρησιμοποιήσει πριν από κάθε εργασία, ώστε η διαδικασία συντήρησης του αντικειμένου να μην έχει επιπτώσεις στην ακεραιότητά του. Για το σκοπό αυτό συνδυάζει Ελληνική και Διεθνή γνώση και μεθοδολογία, καθώς και επιστημονικά συμπεράσματα από πολλά γνωστικά πεδία.
Ο ρόλος των Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης στο Υπουργείο Πολιτισμού
Οι Συντηρητές Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης και η εργασία τους συνιστούν ζωτικό τμήμα της λειτουργίας και του έργου του Υπουργείου Πολιτισμού. Αποτελούν το σώμα ενός από τους βασικούς Επιστημονικούς Κλάδους που ασχολούνται με την διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Εργάζονται σε εργοτάξια, εργαστήρια και γραφεία, υλοποιώντας έργα της Υπηρεσίας που εκτελούνται τόσο με τα Προγράμματα Δημοσίων Επενδύσεων όσο και με Ευρωπαϊκά Προγράμματα. Συνεργάζονται διεπιστημονικά με Αρχαιολόγους, Μηχανικούς και άλλους επιστημονικούς κλάδους, πάντα προς όφελος του κοινού στόχου.
Στο πλαίσιο των υπηρεσιακών καθηκόντων τους οι Συντηρητές Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης έρχονται σε άμεση επαφή με πληθώρα αντικειμένων και έργων ιστορικής σημασίας (ενδεικτικά, αρχαιολογικά ευρήματα, φορητά έργα εκκλησιαστικής και κοσμικής τέχνης, ακίνητα και αναπόσπαστα σύνολα μνημειακών διαστάσεων), αναλαμβάνοντας:
- τη φροντίδα για τη διατήρηση και τη βιωσιμότητα των μνημείων
- την εκπόνηση Μελετών Συντήρησης και τη γνωμοδότηση επί Μελετών τρίτων
- τη επιστημονική διερεύνηση των υλικών και της τεχνολογίας κατασκευής των μνημείων
- την εφαρμογή πράξεων Συντήρησης επί των αρχαιολογικών ευρημάτων και έργων τέχνης
- την επίβλεψη και εποπτεία επί εργασιών τρίτων
- την ευθύνη για την αποθήκευση, τη μεταφορά και την έκθεση των κινητών μνημείων
- την τελική ευθύνη της έξωθεν καλής και πειστικής μαρτυρίας των τεκμηρίων της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το φορτίο της ευθύνης του επαγγέλματος σε συνδυασμό με τη μοναδικότητα των αντικειμένων, μεγεθύνεται γεωμετρικά. Ακριβώς αυτά τα δύο χαρακτηριστικά, της ευθύνης και της μοναδικότητας των αντικειμένων, καθιστούν το επάγγελμα του Συντηρητή Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης «υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος και κυρίως για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς».
Στις διεκδικήσεις της Π.Ε.Σ.Α. μεταξύ άλλων εντάσσονται:
Η ένταξη του επαγγέλματος στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα και η διατήρηση του δικαιώματος στο επίδομα για την επικίνδυνη και ανθυγιεινή εργασία
Η θεσμοθέτηση της συμμετοχής Συντηρητών Αρχαιοτήτων στα Γνωμοδοτικά όργανα του ΥΠΠΟ (ΚΑΣ, ΚΣΝΜ, Συμβούλιο Μουσείων, Τοπικά Συμβούλια).
Η κατάρτιση ενός προγράμματος προσλήψεων νέων επιστημόνων Συντηρητών Αρχαιοτήτων με μόνιμη σχέση εργασίας, σε Υπηρεσίες κυρίως της περιφέρειας.
Ταυτόχρονα, θεωρούμε ότι είναι ώριμο πια το αίτημα της θεσμικής αλλά και ουσιαστικής ενίσχυσης και του τρίτου πυλώνα του Υπουργείου. Συγκεκριμένα εκτιμούμε ότι στις δομές ενός Επικαιροποιημένου και Λειτουργικού Οργανογράμματος του Υπουργείου, η Συντήρηση Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης θα πρέπει να αποτυπωθεί με τη σύγχρονη και διευρυμένη αντίληψη της Συντήρησης, Ανάδειξης και Προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.